De samenwerking tussen chilipepers en vogels

Zoals bekend is de pittigheid van chilipepers te danken (of te wijten) aan de capsaicine. Het stofje wordt door de chilipeperplant in de bessen aangemaakt om zich tegen vraatschade te beschermen. Het is een strategie, die door vele andere soorten uit de nachtschadefamilie wordt toegepast: de solanine in de aardappelplant en tomatenplant of de nicotine in de tabaksplant zijn slechts voorbeelden van giftige alkaloïden. Maar het unieke van de chilipeperplant is dat deze een stof heeft weten te ontwikkelen, die niet giftig is en slechts de illusie van pijn geeft doordat het in de slijmvliezen de pijnreceptor activeert.

Het zijn vooral zoogdieren, waaronder uiteraard de mens, die door de pijnlijke ervaring moeten worden weerhouden om te eten van de chilipepers. Vogels hebben echter geen last van de pijnlijke gevolgen van capsaïcine. Dat heeft een voor de hand liggende reden: vogels zijn immers voor de chilipeperplant bijzonder nuttig omdat ze nodig zijn voor het verspreiden van de zaden.

Er werd altijd gedacht dat voor een succesvolle reproductie slechts de afstand van de moederplant een belangrijk argument was omdat dan geen competitie meer plaats kan vinden, maar er blijkt ook iets onverwachts aan de hand.

Amerikaanse ecologen[1] hebben nu aangetoond dat de passage van chilipeperzaden door de darmen van vogels er voor zorgt dat deze minder last hebben van ziekteverwekkers, maar dat andersom ook de chilipeperzaden daarvan voordelen ondervinden. In het maag- en darmstelsel van vogels worden eventuele schimmels en bacteriën vernietigd, die het op de zaden hebben voorzien. Bovendien wordt de geur van het vruchtvlees verwijderd en dat zet mieren op het verkeerde been.

Eenmaal uitgescheiden blijkt dat de zaden daardoor minder last hebben van schimmels, bacteriën en mieren. De darmpassage alleen verhoogt de overlevingskansen van het zaad al met 370 procent.

Vogels zorgen dus niet alleen voor de verspreiding van chilipeperzaden, maar ook voor het verwijderen van geuren en eventuele ziekteverwekkers, waardoor de zaden een groot voordeel hebben ten opzichte van zaden, die dicht bij de moederplant op de bodem terecht komen.

[1] Bron: Fricke et al: When condition trumps location: seed consumption by fruit-eating birds removes pathogens and predator attractants in Ecology Letters - 2013

01.11.23

De samenwerking tussen chilipepers en vogels

Blogartikelen

Chili Con Carne y Chipotle

Chilipepers en Malaria

Chilipepers en Olifanten

Schrijf je in voor de nieuwsbrief